Eksploatowany Zakład Uzdatniania Wody przy ul. Orzeszkowej nr 3 w Zgorzelcu wraz z ujęciem wody podziemnej zaprojektowany został w 1968 roku , a jego budowa została zakończona w 1972r. Zakład Uzdatniania Wody zaopatruje w wodę miasto Zgorzelec, częściowo wieś Tylice oraz Koźmin. Do czasu modernizacji w 2007r układ technologiczny obejmował następujące procesy składowe:
- napowietrzanie wody surowej
- chemiczna korektę odczynu pH wody mlekiem wapiennym
- jednostopniową filtrację ciśnieniową na złożu kwarcowym
- dezynfekcję wody uzdatnionej podchlorynem sodu
Niestety ten proces uzdatniania wody nie odpowiadał standardom stosowanych dla wód podziemnych z wysoką zawartością zarówno tak żelaza jak i manganu.
Według obowiązującego obecnie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r (Dz.U. 07.61.417 z późn. zm.) zawartość manganu w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi nie powinna przekraczać 50 μg/l. Brak skuteczności byłego układu technologicznego powodował, że zawartość manganu w wodzie uzdatnionej wahał się od 0,10 do 0,40 mg/l. Konieczność zmiany technologii w zakresie uzdatniania wody a zwłaszcza jej odmanganiania stała się powodem do opracowania projektu modernizacji ZUW-u.
Zakład Uzdatniania Wody przy ul. Orzeszkowej nr 3 w Zgorzelcu 
Zakład Uzdatniania Wody przy ul. Orzeszkowej nr 3 w Zgorzelcu
W okresie od listopada 2000 r do lutego 2001r. przeprowadzono badania pilotowe w skali półtechnicznej , które stanowiły podstawę do ustalenia technologii uzdatniania wody modernizowanego układu technologicznego ZUW-u. Zasadnicza zmiana polegała na wprowadzeniu dwustopniowej filtracji wody dzięki czemu będzie możliwe uzyskanie parametrów zgodnych z powyższym rozporządzeniem Ministra Zdrowia.
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji uzyskało w lutym 2002r. decyzję od Starosty Zgorzeleckiego o zatwierdzeniu projektu budowlanego oraz wydaniu pozwolenia na budowę. W 2004r rozpoczęto inwestycję pt. “Rozbudowa i modernizacja systemu uzdatniania i dystrybucji wody w celu zwiększenia konkurencyjności miasta Zgorzelec jako miejsce pracy, zamieszkania i wypoczynku”. Inwestorem modernizacji Zakładu Uzdatniania Wody jest Burmistrz Miasta Zgorzelca wspólnie z PWiK “NYSA”.
Złożony został wniosek o przyznanie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej na ten cel.
“Modernizacja Zakładu Uzdatniania Wody
– systemu uzdatniania i dystrybucji wody w Zgorzelcu – nr projektu PL-06-C1-D1395-ERN”
zrealizowany przez Gminę Miejską Zgorzelec w ramach Programu INTERREG III A Wolny Kraj Związkowy Saksonia – Rzeczpospolita Polska (Województwo Dolnośląskie)
Głównym celem realizacji projektu było podniesienie jakości wody pitnej w Zgorzelcu do poziomu standardów europejskich.
Okres realizacji projektu
Umowa dofinansowania z Wojewodą Dolnośląskim została podpisana dnia 26 lipca 2006r.
Za rozpoczęcie projektu przyjęto poniesienie pierwszego wydatku w ramach inwestycji, czyli 23 grudnia 2005r.
Przedmiotem projektu była przebudowa istniejącego Zakładu Uzdatniania Wody w Zgorzelcu, o przepustowości urządzeń 17 000 m3/d.
Podczas realizacji projektu wykonano przebudowę układu technologicznego Zakładu Uzdatniania Wody, w tym:
- wykonano nowe rurociągi technologiczne międzyobiektowe:
- wymieniono urządzenia do napowietrzania wody;
- wymieniono pompy II stopnia w pompowni wody;
- wybudowano dwa zbiorniki retencyjne wody czystej o pojemności 1000 m3 każdy;
- rurociąg wody surowej ∅ 400 mm;
- rurociąg wody czystej ∅ 400 mm;
- rurociąg ssawny ∅ 500 mm;
- rurociąg spustowo – przelewowy ∅ 500 mm;
- rurociąg tłoczony ∅ 400 mm;
- wykonano pompownię sieciową III stopnia;
- przebudowano urządzenia do korekty odczynu wody:
- zamontowano nowe zbiorniki zarobowe węglanu sodu Na2CO3;
- wymieniono pompy dozujące roztwór węglanu sodu;
- wymieniono 4 filtry oraz urządzenia do ich płukania;
- wprowadzono dwa stopnie filtracji wody;
- wyposażono zmodernizowany Zakład Uzdatniania Wody w nowy agregat prądotwórczy.
Całość procesu uzdatniania wody prowadzona jest w pełnej automatyce – technologie informacyjne i komunikacyjne są wykorzystywane zarówno do monitorowania procesu technologicznego, jak i sterowania pracą Zakładu.
W wyniku realizacji projektu:
- Nastąpiła poprawa jakości wody pitnej dostarczanej do sieci wodociągowej.
Zmodernizowany Zakład Uzdatniania Wody w Zgorzelcu dostarcza wodę pitną o wysokiej jakości dla ok. 40 000 mieszkańców gminy miejskiej i wiejskiej.
Przed zrealizowaniem projektu miasto borykało się z problemem niedoborów jakościowych wody pitnej. Wyprowadzenie zaostrzonych norm ograniczających zawartość żelaza do 0,2 mg/dm3 oraz manganu do 0,05mg/dm3 spowodowało, że eksploatowany od połowy lat siedemdziesiątych obiekt przestał być wydolny w zakresie usuwania związków manganu.
Dla zapewnienia europejskich standardów konieczna była modernizacja Zakładu przy użyciu nowoczesnych, przyjaznych środowisku technologii.
W wyniku przeprowadzonej modernizacji jakość wody pitnej spełnia surowe normy unijne i krajowe w zakresie zawartości żelaza do 0,2 mg/dm3 oraz manganu do 0,05mg/dm3.
Potwierdzają to badania przeprowadzone przez Państwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Zgorzelcu:
- woda odpowiada wymaganiom sanitarnym ustalonym dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi;
- bakteriologicznie woda jest bez zastrzeżeń;
- zawartość żelaza wynosi 0,058 mg/l;
- zawartość manganu wynosi 0,023 mg/l.
- Nastąpiło wyrównanie dysproporcji pomiędzy Zgorzelcem, a Görlitz w zakresie wyposażenia w infrastrukturę zaopatrzenia w wodę pitną.
Zmodernizowany Zakład Uzdatniania Wody może stanowić źródło zaopatrzenia w wodę pitną mieszkańców Görlitz, w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej. Ponadto w przyszłości zostanie ujednolicony system ochrony oraz zostaną wypracowane wspólne rozwiązania systemowe zapewniające odpowiednią jakość wody pitnej w Zgorzelcu i Görlitz.
- Zwiększy się atrakcyjność Zgorzelca jako miejsca pracy, zamieszkania i wypoczynku.
Niewątpliwie wysokiej jakości woda pitna sprzyjać będzie zakładaniu przez mieszkańców podmiotów gospodarczych w sektorach związanych z produkcją i usługami, gdzie ważne są wysokie parametry wody, czyli na przykład produkcja żywności, środków farmaceutycznych, kosmetycznych, rozwój punktów małej gastronomii oraz usług kosmetycznych.
Poprawa warunków zdrowotnych oraz podniesienie jakości życia mieszkańców przyczyni się w dłuższej perspektywie do zwiększenia atrakcyjności Zgorzelca jako miejsca pracy, zamieszkiwania i wypoczynku oraz jako ośrodka usługowego, komunikacji, ruchu granicznego, współpracy transgranicznej o zakresie oddziaływania poza granice miasta.
- Poprawi się sytuacja ekologiczna w Zgorzelcu.
Uszczelnienie systemu na etapie uzdatniania zwiększy oszczędność wody w Zgorzelcu. Ponadto o ok. 700 wzrośnie liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez zmodernizowany Zakład.
Transgraniczność
Projekt był realizowany przy wsparciu Partnera – Miasta Görlitz.
Europa-Miasto Zgorzelec/Görlitz współpracują od lat w ramach programu “Czysta Nysa”, który jest inicjatywą służb sanitarnych obu miast. Jednym z głównych celów wspomnianego programu “Czysta Nysa” jest realizacja długofalowego programu inwestycyjnego nakierowanego na zapewnienie mieszkańcom pogranicza wysokiej jakości wody pitnej. Realizacja projektu to wynik zobowiązań Gminy Miejskiej Zgorzelec wobec Miasta Görlitz przyjętych w deklaracjach konferencji “Czysta Nysa”.
Zmodernizowany Zakład Uzdatniania Wody będzie stanowił element wspólnej strategii rozwoju obu miast oraz bazę do wypracowania w przyszłości wspólnej koncepcji gospodarki wodno – ściekowej.
Informacje o finansowaniu
całkowita wartość projektu 5 233 852,45 PLN
całkowite wydatki kwalifikowalne 3 800 000,00 PLN
dofinansowanie z Europejskiego Funduszu rozwoju Regionalnego 2 850 000,00 PLN
wkład własny – środki budżetowe miasta 2 383 852,45 PLN
Kronika projektu
20.12.2005r. opracowanie analizy finansowej dla projektu
06.07.2006r. podpisanie z Wojewodą Dolnośląskim umowy dofinansowania
15.09.2006r. opracowanie specyfikacji technicznej
15.11.2006r. podpisanie umowy na nadzór inwestycyjny z firmą Raciborskie Przedsiębiorstwo Inwestycyjne Sp.z o.o.
25.01.2007r. podpisanie umowy o roboty budowlane z firmą Gutkowski,
31.01.2007r. przekazanie placu budowy
18.04.2007r. wizyta przedstawicieli partnerskiego miasta Görlitz na terenie modernizowanego Zakładu – przedstawienie planów modernizacji oraz uroczyste ‘wbicie łopaty’
06.08.2007r. podpisanie umowy na nadzór autorski z Projektantem – firmą Funam Sp. z o.o.
16.08.2007r. zamontowano dwie pompy głębinowe w studni zbiorczej
17.09.2007r. zakończono następujące elementy:
- budowa 2 zbiorników retencyjnych wody czystej;
- wymiana 2 zbiorników filtracyjnych I stopnia;
- wykonanie sieci wody uzdatnionej ∅ 400 mm oraz rurociągu spustowego;
- zamontowano zestaw pomp sieciowych – pompownia III stopnia
02.10.2007r. uruchomienie dostawy wody dla miasta ze zmodernizowanego pierwszego zakresu modernizacji Zakładu
28.11.2007r. zakończono następujące elementy:
- wymiana dwóch zbiorników filtracyjnych II stopnia
- zabudowano układ napowietrzania w studni zbiorczej
- zabudowano sprężarki do napowietrzania
- wykonano układ korekty pH i chlorowania
- zabudowano trzy pompy głębinowe w studni zbiorczej
